Verslag Open studiedag 2015
In 2015 vond de studiedag plaats in de Ritman Bibliotheek – Bibliotheca Philosophica Hermetica – in Amsterdam. Het omringd zijn door deze bijzondere collectie was een waardevolle toevoeging, en Esther Ritman gaf daarbij ook een rondleiding met uitgebreide toelichting.
De eerste lezing werd verzorgd door Vanessa Prins. Ze presenteerde het model van de psyche volgens de Analytische Psychologie, en liet de basisstructuur van de psyche zien. Belangrijke begrippen zoals het ego, de persona, de schaduw, de complexen en de archetypes werden nader bekeken, waarbij ze voorbeelden gebruikte uit het dagelijks leven en uit de klinische praktijk.
In de tweede lezing, door Hans van den Hooff, werden twee verschillende domeinen van het psychisch functioneren besproken: aan de ene kant ambiguïteit en paradox, en aan de andere kant begrijpen, kennen en exact weten. In zijn magnum opus Mysterium Coniunctionis (CW 14) bestudeerde Jung de tegenstelling tussen de paradoxale aard van het onbewuste en de neiging van het ego om elke ambiguïteit te willen uitbannen. Jungs inzichten lijken hier parallel te lopen met die van de moderne neurowetenschap over de verschillende functies van de linker- en rechter hersenhelft.
Het derde deel van de studiedag was een workshop, geleid door Barbara Miller. Hierin werd een sprookje, De zes zwanen van Grimm, nader bekeken. Om de psychologische betekenis hiervan te begrijpen, stelde zij stapsgewijs een aantal vragen, zodat de thematiek en de dynamiek van het sprookje zich konden ontvouwen. Thema’s in De zes zwanen waren de hermafrodiet, het hemd, het cijfer zes, en weven. De dramatisch structuur geeft de dynamiek aan: expositie (de beginsituatie); ontwikkeling (het verhaal komt op gang); crisis; lysis (de ontknoping).
De hele middag waren er levendige discussies, die blijk gaven van de betrokkenheid en interesse van de aanwezigen.